17-12-2016

Klub Polski, Łuck – 3-11- 2016

Uczestnikami byli studenci polonistyki Wschodnioeuropejskiego Uniwersytetu Narodowego im. Łesi Ukrainki w Łucku, Polacy Łucka, pracownicy Konsulatu RP w Łucku. W części teoretycznej wykładu przedstawiono definicje takich pojęć jak: język, tożsamość, pogranicze oraz mniejszość narodowa. W dalszej części mówiono o Polakach na Ukrainie, o formach nauczania języka polskiego oraz jego obecności w masmediach.

Szczególna uwaga została zwrócona na motywacjach uczących się języka polskiego. Dalsza część wykładu została poprowadzona w kierunku odpowiedzi na pytania: Jak kształtuje się tożsamość człowieka na pograniczu kultur? Jaką rolę pełni wybór języka? Więc „człowiek żyjący w społeczeństwie jednorodnym pod względem narodowym, językowym, religijnym (kulturowym) nie przeżywa takich dylematów tożsamościowych, jak człowiek którego JA kształtuje się na pograniczu”.

Kolejna część wypowiedzi została ukierunkowana na pokazaniu wskaźników tożsamościowych u Polaków na pograniczu ukraińsko-rumuńskim oraz u Polaków na pograniczu ukraińsko-rosyjskim.

Co to znaczy mówić po polsku i być Polakiem na tych pograniczach? W podsumowaniu wypowiedzi zaznaczono, że stopień poczucia tożsamości narodowej u Polaków na Bukowinie jest znacznie wyższy. Polacy, pomimo zakazów ze strony władz sowieckich, skupiali się tu wokół kościoła i rodziny, w wiejskich domach niektórych polskich rodzin, które nieraz służyły jako lokale, w których uczono języka polskiego. Na Bukowinie jest zatem ciągłość tradycji, języka, kultury i pamięci. Polacy na Ukrainie Wschodniej przeżyli natomiast okres władzy sowieckiej w oddaleniu od Polski, od kościoła katolickiego i od organizacji polskich. Żyli też w znacznie większym rozproszeniu. Współcześnie na Ukrainie Wschodniej rodzi się nowy rodzaj polskości – adaptowanej z Polski, przywiezionej w gotowej postaci, przeniesionej tu przez telewizję lub Internet.

Helena Krasowska zaznaczyła, że po wybuchu wojny w 2014 roku we wschodniej Ukrainie zmieniła się także struktura narodowościowa tego regionu. Wykład dopełniony był interesującymi cytatami osób mówiących polszczyzną gwarową, zdjęciami, mapami oraz wykresami.

Tekst przygotował Lech Aleksy Suchomłynow

aktualności